Tarhana

Tüm bayramlarımız beni duygulandırır ve mutlu eder. İki yıldır dini ve milli bayramlarımız bir araya geliyor. Bu da, vatanımıza ve milletimize bağlılığımızı katmerleyen ayrı bir mutluluk.

Zafer ve Kurban Bayramları birleştirilerek 10 güne çıkarılan, çalışanlar için iyi bir fırsat doğuran tatil, kime tatildi bilmem. Fakat kesinlikle bana değildi. Üstelik Kurban Bayramının birinci gününe denk gelmesi sebebiyle, doğum günümü dahi sürekli ayakta geçirdim. Çok yorucu oldu ama bu arada kışlıklarımın önemli bir kısmını da hazırladım.

Benim için en yorucu olan domates sosu ile tarhana yoğurmaktı. Onları aradan çıkardığım için çok seviniyorum.

Tarhanamı kendim yapmaya 6 yıl önce başladım. Hiç tecrübem yoktu ve ilk tarhanam gerçekten çok kötü olmuştu. Ama yılmadım. Ertesi yıl da denedim. Her geçen yıl daha iyi oldu. Geçen yılki tarhanamsa çok daha güzeldi. Kendi pişirme usulümle hazırladığım tarhanam için artık övgüler de alıyorum.

Tarhana, pek çok yörede yaygın olarak üretilen ve tüketilen, oldukça besleyici, bağışıklık sistemini güçlendirici bir ürün. Ayrıca pişirmesi kısa süren, kolay bir çorba. Ailem ve ben et suyuna sade, etli veya kıymalı, tavuk suyuna sade veya tavuklu ve biraz da yoğun hazırladığım çorbaları, yemek niyetine dahi tüketiyoruz.

Ben klasik tarhana dışına çıkarak, tarhanamı bol sebzeli hazırlıyorum. İki üç yıldır hiç birimi Tarhana, yöremizde yaygın olarak üretilen ve tüketilen, oldukça besleyici, bağışıklık sistemini güçlendirici bir ürün. Ayrıca pişirmesi kısa süren, kolay bir çorba.

Biz et suyuna sade, etli veya kıymalı, tavuk suyuna sade veya tavuklu ve biraz da yoğun hazırladığım çorbaları, yemek niyetine dahi tüketiyoruz. İki üç yıldız hiç birimiz öyle pek ağır grip olmuyoruz. Doğrusu ben bunu haftada en az iki kez, kemik suyuyla pişirdiğim tarhanaya bağlıyorum.

Kışlık deyince elim çok bol. Kıtlık çıksa, bizi altı ay idare eder. O kadar yani! Tarhanada da öyle. Bu yıl 25 kg un kullandım. Çok fazla tarhana çıktı. Annem, “Kızım sen deli misin? Ne yapacaksın o kadar tarhanayı?” demekten kendini alamadı. Ama ben dağıtıyorum. Bundan da büyük keyif alıyorum.

Şaduman Teyzem Antalya’da yaşıyor. Yörükler tarhanayı 16 gün bekletip 17. Gün açarlarmış ve tarhanaları çok lezzetli olurmuş. Böylece önce ekşiyen hamur, daha sonra tatlanıyormış. Eşimin yengesinin de tarhanasını 15. gün açtığını ve çok lezzetli tarhanasının olduğunu öğrenince, ben de 15, 16 veya 17. günlerde, biraz hava durumuna, biraz da müsait olmama bağlı olarak tarhanamı açıyorum.

Bu yıla kadar tüm sebzeleri çiğden koyuyordum. Çok su salıyordu. Bu yıl farklı olarak domates ve biberleri pişirdim. Ayrıca malzemelere çiğ süt kaymağı, yani süt kreması ekledim.

Lafı fazla uzatmadan tarhana tarifine geçeyim. Buradaki ölçüler benim yoğururken kullandığım gerçek ölçüler. Buradan en az beş aileye yetecek tarhana çıkar. Siz ölçülerinizi buna göre küçültebilirsiniz.

Malzemeler:

10 kg salçalık domates

5 kg salçalık kırmızı biber

2 kg etli yeşil biber

1 kg sarımsak

3 demet taze maydanoz

3 demet taze dereotu

3 demet taze kekik

3 demet taze nane

3 kg kuru soğan

5 kg süzme yoğurt

2 kg çiğ süt kaymağı (süt kreması)

Bir kg ekşi maya

150 gr kimyon

150 gr karabiber

25 kg un

Yapılışı:

Çürüksüz olmasına özen gösterin. Tüm sebzeleri iyice yıkayıp ayıklayın. Domates Sarımsak haricinde tüm sebzeleri yemeklik doğrayın. Rondo kullanacaksanız, çok kısa süre, parçalar kalın olacak şekilde çekin ki sebzeler özünü kaybetmesin.

Domates ve biberleri büyük bir tencerede kaynamaya alın. İyice kaynayıp koyulaşınca ateşten alın ve soğumaya bırakın.

Sarımsakları dövün. Un haricindeki tüm malzemeyi yoğurma kabına alın. Azar azar un ekleyerek yoğurmaya başlayın. Tarhana hamurunu, içindeki sebzeler zamanla su salacağından, mümkün olduğunca sert yoğurun. En azında ele yapışmayacak sertlikte bir hamur olmalı.

Hazırladığınız hamuru büyükçe bir tekneye veya tencereye alın. Kabınız tamamen dolu olmamalı, kabın üzerinde en az beş parmak boşluk kalmalıdır. Çünkü beklerken ekşiyen hamur, taşacaktır. Hatta tedbir olarak kabınızın altına daha geniş bir kap yerleştirebilirsiniz. Böylece hem etrafın kirlenmesinin, hem de taşan hamurun ziyan olmasının önüne geçmiş olursunuz.

Tarhananızın üzerini kapakla kapatarak, mayalanmaya bırakın. İlk birkaç gün sürekli kabararak taşacaktır. Bu arada her gün, hatta günde birkaç kez kabaran hamuru bir kaşıkla veya elinizle aşağı bastırarak gazını alın. Sulanan hamura un ekleyerek zaman zaman yoğurun. Üç dört günden sonra hamurun kabarsa da taşmadığını göreceksiniz. Bundan sonra tarhananın üzerindeki kapağı alın ve üzerini temiz bir sofra beziyle örtün. Günde bir ya da iki kez hamurun gazını almanız yeterli olacaktır.

15 ila 17. gün hamurunuzda parçalar kopararak el kalınlığında ve büyüklüğünde, temiz bir mutfak örtüsü üzerine, sıcak bir ortama dizin. Ara sıra alt üst ederek hamurun kurumaya dönmesini sağlayın. Biraz kuruyunca, parçaları elinizle bölerek ufaltın. Tamamen kurumadan, ufalanabilecek kıvama gelince, kalın delikli bir süzgecin içine alarak ufalayın.

Deliklerden geçen tarhanayı tekrar serin ve ara sıra elinizle karıştırarak, birbirine yapışmadan kurumasını sağlayın. Bunun için direk güneş görmeyen ama sıcak bir ortam seçin. Tamamen kuruduğundan emin olduğunuzda, bez torbalara alarak güneş almayan bir yere asın. Tarhananız çoksa ve müsait yeriniz varsa, buzlukta da saklayabilirsiniz.

Afiyet olsun.